Eko Etiketli Tarım Ürünleri

Kuruluşumuz Ekomark©, ürün ve hizmetlerin üretilme safhası, kullanılma biçimi ve yok edilmesi aşamalarında doğaya ve birey sağlığına verdikleri zararları en az seviyeye çekmek maksadıyla Avrupa Birliği tarafından başlatılan çeşitli çevre etiketlerinin oluşturulması ve yaygınlaştırılması çalışması kapsamında, ülkemizde Ekomark© Standardı’nı geliştirmiş ve uygulamaya koymuştur.

Ekomark© Standardı ile çevreye zarar vermeyen ürün grupları ve hizmetlerin tasarlanması, üretilmesi ve pazarlaması faaliyetlerini geliştirmek ve bu ürün ve hizmetleri ötekilerden Ekomark© Etiketi ile ayırmak amaçlanmıştır. Ekomark© Standardı ile aynı zamanda tüketiciler de bu ürün ve hizmetlerin çevreye verdiği olumsuz etkileri konusunda bilinçlenmiş ve bu bilinç doğrultusunda hareket etmiş olmaktadır.

Firmaların işletmelerinde Ekomark© Standardı’nı ya da herhangi bir çevre etiketi uygulamasını kurmaları konusunda bir mecburiyet yoktur. Bu sistem tamamen gönüllülük esasına dayanmakta olup sosyal sorumluluk olarak nitelendirilmektedir. Ancak bilhassa Avrupa Birliği’ne ürün ve hizmet sunan firmaların bu konuda bilinçli ve hassas olmaları gerekmektedir. Zira Avrupa Birliği ülkelerinde yaşayan bireyler çevre ve insan sağlığına hassas ürünler konusunda bilinçlidir ve dolayısıyla tercih ettikleri ürünleri bu bilinç doğrultusunda seçmektedir.

Bu noktada büyük Pazar amacı güden firmaların Avrupa hedefi varsa kesinlikle çevre etiketi uygulamasını ürünlerinde kullanması gerekir. Aksi taktirde serbest piyasada yer alan diğer aktörlere karşı büyük bir dezavantaja sahip olacaktır. Elbette bu gerek ticari kaygılar gerekse çevre duyarlılığı güden firmalar için iyi bir sonuç olmayacaktır.

Tüketicilere sunulan ürün, ürün grupları ve hizmetlerin üzerine Ekomark© Etiketi’nin konulabilmesi için, bu ürün, ürün grupları ve hizmetlerin yer aldığı kulvarlar için belirlenmiş kriterlere uygunluk aranmaktadır. Bu kriterler tespit edilirken, söz konusu ürün, ürün grupları veya hizmet için hammadde seçimi, üretim çalışmaları, dağıtımının yapılması, tüketilmesi ve kullanımı tamamlandığında geri dönüşümlü olması sürecine kadar, kısaca ürünün bütün yaşam döngüsü içerisinde geçen çeşitli aşamalar dikkate alınmakta ve bu itibarla hazırlanmaktadır.

Ciddi ve hassas ifa edilen bu hizmet sayesinde çevre temizliği sağlanacaktır. Bu mühim bir özelliktir. Zira birey için gerekli tüm materyaller ve enerji ekosistemden tedarik edilmekte ve bu ekosistem doğru muhafaza edilmezse zararların çoğunu yine bireyler çekmektedir. Öte yandan sürdürülebilir bir ekosistemin de yerine getirilmesi amacını güden bu hizmet ile sonraki nesiller daha konforlu ve sağlıklı bir yaşam süreceklerdir. Çok yönlü ve fonksiyonel olan bu hizmet gittikçe yaygınlaşmakta tüm firmaların ilgi konusu olmaktadır.

Ülkemizde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından 2010 yılında İyi Tarım Uygulamaları Hakkında Yönetmelik ve hukuki teamüller çıkarılmıştır. Bu yönetmelik, tarımsal üretimin insan ve hayvan sağlığına ve çevre koşullarına zarar vermeyecek bir şekilde yapılmasını hedeflemektedir. Aynı şekilde doğal kaynakların muhafaza edilmesini, tarımsal faaliyetlerin izlenebilir ve sürdürülebilir olmasını kısaca tüketicilere güvenilir ve sağlıklı ürünler sunulmasını sağlayacak iyi tarım uygulamalarının esas ve usullerini düzenlemektedir.

Yine Tarım ve Köy İşleri Bakanlığı tarafından 2010 yılında Organik Tarımın Esasları ve Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik çıkarılmıştır. Bu yönetmelik ise, ekolojik dengenin ve ekosistem unsurlarının korunması yanında organik tarımsal üretimin sağlanması ve pazarlama koşullarının iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve yaygınlaştırılmasına yönelik esas ve usulleri düzenlemektedir. Her iki yönetmelik de, ülkemizde insan ve hayvan sağlığına zarar vermeyecek ve doğayı koruyacak şekilde tarımsal faaliyetlerin gerçekleştirilmesini gaye edinmektedir.

Bilhassa Avrupa Birliği ülkelerinde başlatılan çevre etiketi sistemi veya Eko-Etiket sisteminde ise bu çerçevede, yetiştirme ortamı ve toprak iyileştirici malzemeler ve materyaller için ürün grupları oluşturulmuş ve şartlara uygun kriterler belirlenmiştir. Yetiştirme ortamı ürün grubu kapsamında kriterler belirlenirken, bitkilerin yetiştirildikleri ortamda kullanılmakta olan toprak haricindeki malzemeler esas alınmıştır.

Toprak iyileştirici malzemeler ürün grubu kapsamında kriterler belirlenirken de, toprağın fiziksel niteliklerini geliştirmek, toprağı muhafaza etmek, toprağın kimyasal ve biyolojik özelliklerini yükseltmek ve bu sayede verimliliğini arttırmak amacı ile toprağa ilave edilecek materyaller esas alınmıştır. Bahsi geçen kriterlere uygun şekilde üretilen ve Ekomark© Etiketi taşıyan ürünler, üretim sırasında geri dönüşümlü organik madde kullanıldığını, zararlı materyal içermediğini, bakteri ve virüs içermediğini ve ağır metaller ya da kalıntı pestisitler ile toprağın kirletilmediğini kanıtlar hüviyettedir. Aynı zamanda ürünün taşınması ve işlenmesi hususunda da tüketicilere bilgi verilmiş olmaktadır.